Otwarte Dane Badawcze

Most Wiedzy jako najbardziej wiarygodne repozytorium danych badawczych w Polsce

Informujemy, że Repozytorium otwartych danych badawczych MOST Danych – część portalu Most Wiedzy, jako jedyne w Polsce uzyskało certyfikat jakości i wiarygodności CoreTrustSeal dla tzw. zaufanych repozytoriów. Nasza Uczelnia, na mocy umowy, uczestniczy w tym projekcie. Naukowcy ZUT w Szczecinie mogą bezpiecznie umieszczać swoje otwarte dane badawcze w repozytorium MOST Danych, które jest częścią portalu. Uzyskanie certyfikatu wymagało spełnienia wielu kryteriów drobiazgowo analizowanych przez ekspertów i stawia Repozytoriów w szeregu najbardziej zaufanych tego typu systemów i jest rekomendowane przez Komisję Europejską oraz agencje finansujące badania naukowe jako miejsce deponowania danych badawczych powstałych w ramach projektów. Więcej informacji na temat certyfikatu znajduje się na stronie Politechniki Gdańskiej.
Lista certyfikowanych repozytoriów

Jednocześnie przypominamy, że wszelkich informacji na temat deponowania danych badawczych udziela dr hab. inż. Marta Piątek-Hnat, koordynator ds. otwartego dostępu i danych badawczych w ZUT , Data Steward, kontakt: tel. 91 449-42-28, marta.piatek@zut.edu.pl.

Zasady raportowania projektów NCN

Informacje na temat prawidłowego sporządzania raportu projektu NCN

Ogólne informacje

Deklaracja Sorbońska w sprawie danych badawczych
Dobre praktyki publikowania danych badawczych, Anna Małgorzata Kamińska, (format: pdf, rozmiar: 1,48 MB) Biuletyn EBIB, nr 7 (177)/2017
Jak korzystać z zasobów w repozytoriach danych (format: pdf, rozmiar: 1,81 MB) - poradnik ICM
Otwarte dane badawcze w projektach naukowych na przykładzie NCN - Magdalena Szuflita-Żurawska Gdańsk, 2019 (format: pdf, rozmiar: 821 kB)
Otwarte dane badawcze w warsztacie pracy naukowców, Małgorzata Rożniakowska-Kłosińska, (format: pdf, rozmiar: 684 kB) Biuletyn EBIB, nr 6 (183) /2018
Otwieranie małych danych badawczych, Marta Hoffman-Sommer, Forum Akademickie 07-08/2016
Pilotaż otwartych danych badawczych w programie Horyzont 2020
Prawne aspekty otwierania danych badawczych (format: pdf, rozmiar: 889 kB) - poradnik ICM
Udostępnianie danych badawczych – zagadnienia prawne, Nikodem Rycko, Łódź 11.06.2019 (format: pdf, rozmiar: 372 kB)

Zarządzanie danymi badawczymi

Instrukcje i przykłady

dr hab. inż. Marta Piątek-Hnat, starszy specjalista
koordynator ds. otwartego dostępu w ZUT, Data Steward
tel. 91 449-42-28
marta.piatek@zut.edu.pl

Instrukcje i przykłady DMP wygenerowane za pomocą darmowych narzędzi opracowane przez Bibliotekę Główną ZUT w Szczecinie są dostępne po zalogowaniu się na platformie Moodle na stronie ZUT w zakładce E-usługi/E-edukacja/Kursy/Biblioteka Główna/Otwarte Dane Badawcze - plan zarządzania danymi

Zarządzanie danymi badawczymi. Poradnik dla naukowców i data stewardów (format: pdf, rozmiar: 1,04 MB)
Plan Zarządzania Danymi, Małgorzata Jefimow, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (biologia) (format: pdf, rozmiar: 30 kB)
Plan Zarządzania Danymi, Justyna Boniecka, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (biologia) (format: pdf, rozmiar: 92 kB)
Plan Zarządzania Danymi, Daniel Gackowski, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (medycyna) (format: pdf, rozmiar: 762 kB)
Plan Zarządzania Danymi, Katarzyna Skorupska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (chemia) (format: pdf, rozmiar: 33 kB)
Poradnik - Plan zarządzania danymi badawczymi, Repozytorium KUL (format: pdf, rozmiar: 1,07 MB)
Przewodnik dot. ujednoliconych europejskich praktyk związanych z zarządzaniem danymi badawczymi (format: pdf, rozmiar: 1,83 MB)
Selekcja i przygotowanie danych badawczych do udostępnienia (format: pdf, rozmiar: 478 kB)- poradnik ICM
Standard techniczny otwartych danych, Ministerstwo Cyfryzacji (format: pdf, rozmiar: 589 kB)
Standardy metadanych: Dublin Core, Marek Zieliński
Wytyczne NCN dla wnioskodawców do uzupełnienia PLANU ZARZĄDZANIA DANYMI w projekcie badawczym (format: pdf, rozmiar: 323 kB)
Zalecane standardy metadanych w poszczególnych dyscyplinach
Zarządzanie danymi badawczymi, Marta Hoffman-Sommer
Zarządzanie metadanymi - wprowadzenie (format: pdf, rozmiar: 2,51 MB) Open Data Support

Szkolenia i wykłady

MANTRA: Research Data Managemet Training–kurs zarządzania danymi dla badaczy (w jęz. angielskim) opracowany przez centrum EDINA na Uniwersytecie w Edynburgu
Otwarty kurs DMP na platformie Moodle The London School of Economics and Political Science
Pilotaż otwartych danych badawczych w programie Horyzont 2020
Research Data Management and Sharing–kurs na platformie edukacyjnej Coursera opracowany wspólnie przez University of North Carolina at Chapel Hill i Uniwersytet w Edynburgu
Warsztaty z zarządzania danymi badawczymi, Natalia Gruenpeter, Łódź 11.06.2019 (format: pdf, rozmiar: 2,16 MB)
Wykład Bożeny Bednarek-Michalskiej z Biblioteki UMK + prezentacja (format: pdf, rozmiar: 3,45 MB)
Wykład dr. Tomasza Miksy na temat danych badawczych i nowoczesnych, maszynowo przetwarzalnych DMP (Institute of Software Technology and Interactive Systems, Vienna University of Technology)
Zarządzanie danymi badawczymi - szkolenie dr. Leszka Szafrańskiego z Biblioteki Jagiellońskiej

Narzędzia

Data Stewardship Wizard - kreator planów zarządzania danymi
DMPonline - narzędzie podobne do DMTPool zawierające bazę instytucji finansujących naukę w Wielkiej Brytanii
DMPtool - narzędzie przygotowujące szablony DMP dostosowane do wymaga amerykańskich grantodawców
RDMO (Research Data Management Organiser) - organizator zarządzania danymi badawczymi (RDMO), narzędzie open-source umożliwia instytucjom i badaczom planowanie i zarządzanie danymi badawczymi. RDMO może zgromadzić wszystkie istotne informacje dotyczące planowania i zarządzania danymi w całym cyklu życia danych badawczych
DOI Citation Formatter - narzędzie do automatycznego tworzenia cytowań danych badawczych w wybranych formatach na podstawie identyfikatora DOI

Repozytoria i wyszukiwarki

FAIRsharing - wyszukiwarka standardów i metadanych powiązana z repozytoriami dziedzinowymi
Joint Research Centre Data Catalogue - katalog danych Joint Research Centre (JRC) - wewnętrznej jednostki naukowej Komisji Europejskiej, zatrudniającej naukowców do prowadzenia badań w celu zapewnienia niezależnych opinii naukowych i wsparcia polityk Unii Europejskiej.
Mendeley Data - to otwarte repozytorium danych badawczych, w którym naukowcy mogą przesyłać i udostępniać swoje dane badawcze. Zestawy danych mogą być udostępniane prywatnie między osobami, a także publikowane w celu udostępniania ich światu - każdy zestaw danych ma DOI i można go cytować.
Portal Otwartych Danych Unii Europejskiej – uniwersalny punkt dostępu do danych publikowanych przez instytucje, agencje i inne organy Unii Europejskiej. Portal jest głównym elementem unijnej strategii otwartych danych.
RepOD - Repozytorium Otwartych Danych RepOD to repozytorium ogólnego przeznaczenia służące do otwartego udostępniania wszelkiego typu danych badawczych wytworzonych, zebranych lub opisanych na potrzeby działalności naukowej.)
MX-RDR - Macromolecular Xtallography Raw Data Repository MX-RDR to repozytorium służące do archiwizacji i udostępniania surowych danych dyfrakcyjnych zarejestrowanych dla kryształów makromolekuł.
Repozytoria rekomendowane przez czasopismo Nature
www.re3data.org (Registry of Research Data Repositorieshttp://www.re3data.org) – wyszukiwarka repozytoriów gromadzących dane badawcze
Wybrane repozytoria dziedzinowe otwartych danych badawczych (format: pdf, rozmiar: 130 kB)
Zenodo - Repozytorium CERN i OpenAIRE
Repozytorium Danych Społecznych RDS to dziedzinowe repozytorium służące do otwartego udostępniania ilościowych oraz jakościowych danych społecznych.

Polecane linki

Dataverse to aplikacja internetowa typu open source do udostępniania, przechowywania, cytowania, eksplorowania i analizowania danych badawczych.
euroCRIS, założone w 2002 r., jest międzynarodowym stowarzyszeniem non-profit, które zrzesza ekspertów w zakresie ogólnych informacji badawczych, a w szczególności systemów informacji badawczej (CRIS).
GO FAIR to oddolna, inicjowana przez interesariuszy i samorządna inicjatywa, której celem jest wdrożenie zasad dotyczących danych FAIR, dzięki czemu dane będą dostępne, interoperacyjne i wielokrotnego użytku.
Kolekcja Scientific data - czasopisma NATURE
Materiały o danych badawczych na stronie Platformy Otwartej Nauki
Research Data Alliance - zrzesza ponad 9400 członków ze 137 krajów, RDA zapewnia neutralną przestrzeń, w której jej członkowie mogą się spotkać, aby opracować i przyjąć infrastrukturę promującą udostępnianie danych i badania oparte na danych.
UK Data Service - brytyjski serwis finansowany przez Economic and Social Research Council (ESRC). Można tu znaleźć wiele przewodników dotyczących otwartych danych badawczych, między innymi wszystkie polecane formaty danych.
Uporządkowany tematyczny zestaw linków: Cisek, Sabina. Wyszukiwanie zasobów naukowych –zbiory danych badawczych (empirycznych) w internecie, data repositories, dataset

Przykładowe wykazy czasopism poświęconych danym badawczym

Open Data Journals. Foster
Sources of dataset peer review. Edinburgh DataShare Wiki. Tabelaryczne zestawienie czasopism ukierunkowanych na publikowanie recenzowanych zbiorów danych. W uwagach dla autorów można znaleźć wytyczne i politykę publikowania/recenzowania realizowaną przez poszczególnych wydawców
WALTERS, W. Data journals: incentivizing data access and documentation within the scholarly communication system. Insights. 2020, nr 33