Practical time series analysis : prediction with statistics and machine learning Autor: Aileen Nielsen
Time series data analysis is increasingly important due to the massive production of such data through the internet of things, the digitalization of healthcare, and the rise of smart cities. As continuous monitoring and data collection become more common, the need for competent time series analysis with both statistical and machine learning techniques will increase.
Covering innovations in time series data analysis and use cases from the real world, this practical guide will help you solve the most common data engineering and analysis challengesin time series, using both traditional statistical and modern machine learning techniques. Author Aileen Nielsen offers an accessible, well-rounded introduction to time series in both R and Python that will have data scientists, software engineers, and researchers up and running quickly.
You’ll get the guidance you need to confidently:
- Find and wrangle time series data
- Undertake exploratory time series data analysis
- Store temporal data
- Simulate time series data
- Generate and select features for a time series
- Measure error
- Forecast and classify time series with machine or deep learning
- Evaluate accuracy and performance
Prolog programming for artificial intelligence Autor: Ivan Bratko
This best-selling guide to Prolog and Artificial Intelligence, which has been updated to include key developments in the field, concentrates on the art of using the basic mechanisms of Prolog to solve interesting AI problems.
- Combined approach to Prolog and AI allows flexibility for learning and teaching.
- Provides a thorough representation of AI, emphasizing practical techniques and Prolog implementations.
- Prolog programs for use in projects and research are available for download from the companion website www.pearsoned.co.uk/bratko
Analyzing neural time series data : theory and practice Autor: Mike X Cohen
A comprehensive guide to the conceptual, mathematical, and implementational aspects of analyzing electrical brain signals, including data from MEG, EEG, and LFP recordings.
This book offers a comprehensive guide to the theory and practice of analyzing electrical brain signals. It explains the conceptual, mathematical, and implementational (via Matlab programming) aspects of time-, time-frequency- and synchronization-based analyses of magnetoencephalography (MEG), electroencephalography (EEG), and local field potential (LFP) recordings from humans and nonhuman animals. It is the only book on the topic that covers both the theoretical background and the implementation in language that can be understood by readers without extensive formal training in mathematics, including cognitive scientists, neuroscientists, and psychologists.
Readers who go through the book chapter by chapter and implement the examples in Matlab will develop an understanding of why and how analyses are performed, how to interpret results, what the methodological issues are, and how to perform single-subject-level and group-level analyses. Researchers who are familiar with using automated programs to perform advanced analyses will learn what happens when they click the “analyze now” button.
The book provides sample data and downloadable Matlab code. Each of the 38 chapters covers one analysis topic, and these topics progress from simple to advanced. Most chapters conclude with exercises that further develop the material covered in the chapter. Many of the methods presented (including convolution, the Fourier transform, and Euler's formula) are fundamental and form the groundwork for other advanced data analysis methods. Readers who master the methods in the book will be well prepared to learn other approaches.
C# 7.0 w pigułce. Wydanie VII Autorzy: Joseph Albahari, Ben Albahari
Niniejsza książka jest kolejnym, uzupełnionym i zaktualizowanym wydaniem cenionego kompendium wiedzy o C#, CLR oraz o związanej z C# platformie. Napisano ją z myślą o programistach na co najmniej średnim poziomie zaawansowania. W zrozumiały, a równocześnie dogłębny sposób wyjaśniono takie trudne kwestie, jak współbieżność, bezpieczeństwo i domeny aplikacji. Informacje o nowych składnikach języka C# 6.0 i 7.0, a także o związanej z nim platformie zostały oznaczone. Szczególnie istotny z punktu widzenia programisty może okazać się rozdział o nowym kompilatorze Roslyn, zwanym kompilatorem usługowym.
Najważniejsze zagadnienia ujęte w książce:
- składnia, typy oraz zmienne C#
- wskaźniki, przeciążanie operatorów i wiązanie dynamiczne
- programowanie współbieżne i asynchroniczne, praca z wątkami i programowanie równoległe
- rdzenne technologie i techniki platformy .NET Framework, w tym LINQ, XML, kolekcje, kontrakty kodu, zarządzanie pamięcią, refleksja, programowanie dynamiczne
- kompilator Roslyn, w tym jego architektura, struktura drzewa składni i model semantyczny
helion.pl/ksiazki/c-7-0-w-pigulce-wydanie-vii-joseph-albahari-ben-albahari,c7pig7.htm
Kliknij tutaj, aby zabić wszystkich. Bezpieczeństwo i przetrwanie w hiperpołączonym świecie Autor: Bruce Schneier
Ta książka mówi o sprawach trudnych i niezwykle ważnych. Wszystkie komputery można zhakować, a kradzież danych to drobnostka w porównaniu z wrogim przejęciem jadącego samochodu, zakłóceniem pracy rozrusznika serca czy systemu kontroli krajowej sieci energetycznej. Poza konsekwencjami życia w świecie powszechnej sieci pokazano tu ukryte powiązania między technologią, polityką oraz gospodarką, przez które doświadczamy ogólnego braku bezpieczeństwa. Przedstawiono też - z myślą o firmach, rządach i osobach indywidualnych - sporo zdroworozsądkowych rozwiązań, dzięki którym można zminimalizować zagrożenia płynące z sieci. Bardzo ciekawie prezentuje się autorska wizja odporniejszego internetu rzeczy, podlegającego rozsądnym regulacjom i nadzorowi ze strony rządu. Książka jest lekturą obowiązkową dla każdego, kto chce zrozumieć prawidła rządzące tym zupełnie nowym środowiskiem i komu zależy na bezpiecznym rozkwicie ludzkości.
Wybrane zagadnienia:
- Na czym polegają cyberataki i jakie powodują konsekwencje
- Jakie są skutki inwigilacji i kontroli oraz zyski z braku bezpieczeństwa
- Dlaczego brak bezpieczeństwa jest chętniej wybieraną opcją
- Jak zabezpieczać swoje urządzenia, połączenia i infrastrukturę
- Co mogliby zrobić politycy, aby internet był bezpieczniejszy
Programowalność i automatyzacja sieci. Poradnik inżyniera sieci następnej generacji Autorzy: Jason Edelman, Scott S. Lowe, Matt Oswalt
W tej książce znajdziesz solidne podstawy pozwalające zapewnić sieci programowalność i zautomatyzowanie jej pracy. Dowiesz się, jakie narzędzia i umiejętności będą potrzebne do dokonania tego kluczowego przekształcenia w sieć nowej generacji. W bardzo przystępny i praktyczny sposób wyjaśniono, jak korzystać z takich technologii jak Linux, Python, JSON i XML, aby programowo zautomatyzować pracę systemu. Opisano koncept modeli danych, podstawy języka YANG oraz najważniejsze technologie związane z API. Sporo miejsca poświęcono narzędziom open source służącym do automatyzacji pracy sieci. Znalazły się tu również informacje o interfejsach macvlan, sieciach wykorzystujących maszyny wirtualne, sieciowych przestrzeniach nazw oraz o bibliotece Pythona NAPALM i jej integracji z narzędziami: Ansible, Salt i StackStorm.
W książce między innymi:
- powstanie sieci sterowanych programowo
- technologie automatyzacji sieci
- Linux i Python a technologie sieciowe
- praca z szablonami konfiguracji sieciowej
- kontrola źródła w pracy z niektórymi serwisami online
- prosty przepływ pracy w automatyzacji sieci
C++ Templates: The Complete Guide (2nd Edition) David Vandevoorde Nicolai M. Josuttis Douglas Gregor
This book has become and will remain the 'bible' on templates. It provides the most complete and accurate information on using templates in C++. It is a complete reference as well as a tutorial. It includes real-world examples.
Kubernetes. Tworzenie niezawodnych systemów rozproszonych Autorzy: Kelsey Hightower, Brendan Burns, Joe Beda
Systemy rozproszone miały być odpowiedzią na zwiększone wymagania wobec systemów informatycznych. Chodziło o takie cechy jak łatwe współużytkowanie zasobów, odporność na awarie, prostota rozbudowy czy skalowalność. Z czasem okazało się, że możliwości systemów rozproszonych mogą być jeszcze bardziej atrakcyjne. Równocześnie jednak architekci, programiści i w końcu również administratorzy systemów doświadczali na własnej skórze, że projektowanie, budowa i utrzymywanie systemu rozproszonego niesie ze sobą wyzwania, o jakich nie mieli pojęcia twórcy systemów wcześniejszych generacji. Wyjściem z tej trudnej sytuacji mogą być rozwijane w ostatnich latach kontenery i interfejsy API orkiestracji kontenerów, takie jak Kubernetes.
W książce między innymi:
- zakres działania Kubernetesa
- tworzenie aplikacji kontenerowych za pomocą Dockera
- kontenery w Kubernetesie i ich środowisko wykonawcze
- uruchamianie aplikacji w środowisku produkcyjnym
- przykłady wdrażania rzeczywistych aplikacji w Kubernetesie
Introduction to Certificateless Cryptography Authors: Hu Xiong, Zhen Qin, Athanasios V. Vasilakos
As an intermediate model between conventional PKC and ID-PKC, CL-PKC can avoid the heavy overhead of certificate management in traditional PKC as well as the key escrow problem in ID-PKC altogether. Since the introduction of CL-PKC, many concrete constructions, security models, and applications have been proposed during the last decade. Differing from the other books on the market, this one provides rigorous treatment of CL-PKC.
Definitions, precise assumptions, and rigorous proofs of security are provided in a manner that makes them easy to understand.
Cryptography and Network Security: Principles and Practice (7th Edition) Athor: William Stallings
Stallings’ Cryptography and Network Security, Seventh Edition, introduces students to the compelling and evolving field of cryptography and network security. In an age of viruses and hackers, electronic eavesdropping, and electronic fraud on a global scale, security is paramount. The purpose of this book is to provide a practical survey of both the principles and practice of cryptography and network security. In the first part of the book, the basic issues to be addressed by a network security capability are explored by providing a tutorial and survey of cryptography and network security technology. The latter part of the book deals with the practice of network security: practical applications that have been implemented and are in use to provide network security.
Identity-Based Encryption Authors: Chatterjee, Sanjit, Sarkar, Palash
Identity Based Encryption (IBE) is a type of public key encryption and has been intensely researched in the past decade. Identity-Based Encryption summarizes the available research for IBE and the main ideas that would enable users to pursue further work in this area. This book will also cover a brief background on Elliptic Curves and Pairings, security against chosen Cipher text Attacks, standards and more. Advanced-level students in computer science and mathematics who specialize in cryptology, and the general community of researchers in the area of cryptology and data security will find Identity-Based Encryption a useful book. Practitioners and engineers who work with real-world IBE schemes and need a proper understanding of the basic IBE techniques, will also find this book a valuable asset.
https://www.springer.com/gp/book/9781441993823
Introduction to Modern Cryptography 2nd Edition Jonathan Katz, Yehuda Lindell
Cryptography is ubiquitous and plays a key role in ensuring data secrecy and integrity as well as in securing computer systems more broadly. Introduction to Modern Cryptography provides a rigorous yet accessible treatment of this fascinating subject.
Integrating a more practical perspective without sacrificing rigor, this widely anticipated Second Edition offers improved treatment of:
- Stream ciphers and block ciphers, including modes of operation and design principles
- Authenticated encryption and secure communication sessions
- Hash functions, including hash-function applications and design principles
- Attacks on poorly implemented cryptography, including attacks on chained-CBC encryption, padding-oracle attacks, and timing attacks
- The random-oracle model and its application to several standardized, widely used public-key encryption and signature schemes
- Elliptic-curve cryptography and associated standards such as DSA/ECDSA and DHIES/ECIES
https://www.crcpress.com/Introduction-to-Modern-Cryptography/Katz-Lindell/p/book/9781466570269
Applied Cryptography Protocols, Algorithms, and Source Code in C A book by Bruce Schneier
This second edition of the cryptography classic provides you with a comprehensive survey of modern cryptography. The book details how programmers and electronic communications professionals can use cryptography -- the technique of enciphering and deciphering messages -- to maintain the privacy of computer data. It describes dozens of cryptography algorithms, gives practical advice on how to implement them in cryptographic software, and shows how they can be used to solve security problems. Covering the latest developments in practical cryptographic techniques, this new edition shows programmers who design computer applications, networks, and storage systems how they can build security into their software and systems.
https://www.schneier.com/books/applied_cryptography/
Filtracja liniowa i nieliniowa obrazów dyskretnych: inżynieria cyfrowego przetwarzania obrazów.
W pracy, wychodząc od omówienia prostych operacji wykonywanych na obrazach poprzez zastosowanie filtrów liniowych w wykorzystaniem dwuwymiarowej transformaty Fouriera, dokonano prezentacji szerokiej gamy filtrów nieliniowych, ze szczególnym uwzględnieniem ważonych filtrów medianowych.
ASP.NET Core, Angular i Bootstrap. Kompletny przybornik front-end developera Autor: Simone Chiaretta
Dobry webdeveloper to wszechstronny webdeveloper. Nie może poprzestawać na znajomości jednego języka i umiejętności korzystania z jednej, konkretnej technologii. Co więcej, rozpowszechnianie się jednostronicowych aplikacji internetowych (ang. Single Page Application, SPA) zaciera wyraźną do niedawna różnicę między pracą programisty back-endu a obowiązkami programisty front-endu. Programiści back-endu muszą dziś poznawać narzędzia do niedawna uznawane za typowe w przyborniku programisty front-endu, takie jak wybrane frameworki JavaScriptu. Powinni też nieźle sobie radzić z technologią CSS. Do tego muszą możliwie szybko zorientować się, które języki i frameworki najlepiej sprostają potrzebom konkretnego projektu.
Ta książka jest przeznaczona dla projektantów, którzy chcą poznać narzędzia do programowania front-endu i nauczyć się ich efektywnego użytkowania w połączeniu z ASP.NET Core MVC. Zawiera najlepsze praktyki tworzenia front-endu i praktyczną wiedzę dotyczącą programowania za pomocą ASP.NET Core MVC. Znalazła się tu również prezentacja najpopularniejszych frameworków i narzędzi służących do tworzenia front-endu, takich jak Angular, Bootstrap, NuGet, Bower, WebPack, Gulp i Azure, ponadto omówiono wprowadzone w Visual Studio 2017 nowe funkcje przeznaczone do tego celu. Przedstawiono także rozwiązania, które umożliwiają wykorzystywanie .NET Core na platformie macOS. Poszczególne koncepcje zostały zilustrowane przejrzystymi fragmentami przykładowego ko
W tej książce między innymi:
- zwięzłe wprowadzenie do ASP.NET Core MVC
- praca z Angularem w Visual Studio
- Bootstrap i responsywność stron internetowych
- narzędzia i technologie przydatne do programowania front-endu
- zintegrowane podejście do etapów testowania, kompilowania i wdrażania aplikacji
Znakomite frameworki, specjalne narzędzia - poznaj je wszystkie!
Język Kotlin na platformie Spring. Programowanie aplikacji internetowych Autor: Miloš Vasić
Kotlin jest interoperacyjnym, obiektowym i coraz popularniejszym językiem programowania. Charakteryzuje się statycznie typowanymi zmiennymi, czytelną składnią i znakomitą reaktywnością. Z kolei Spring jest wyjątkowo cenioną platformą do tworzenia stron WWW. Służy do tworzenia aplikacji internetowych udostępniających interfejs REST i inne usługi. Spring znakomicie współpracuje z Kotlinem, co pozwala programiście na wyższy poziom skutecznego programowania i efektywne tworzenie funkcjonalnych, stabilnych, skalowalnych i reaktywnych aplikacji. Przy tym wszystkim obydwa te produkty w całości są otwartym oprogramowaniem!
W książce między innymi:
- przygotowanie platformy Spring do pracy z Kotlinem
- korzystanie z bazy danych MySQL
- usługi REST i programowanie reaktywne
- zabezpieczanie aplikacji za pomocą Spring Security
- dobre praktyki programistyczne, testowanie i wdrażanie aplikacji
Kotlin: tak świetny jak Java, ale o wiele łatwiejszy i przyjemniejszy!
Deep Learning. Praca z językiem Python i biblioteką Keras Autor: Francois Chollet
Niniejsza książka jest praktycznym przewodnikiem po uczeniu głębokim. Znalazły się tu dokładne informacje o istocie uczenia głębokiego, o jego zastosowaniach i ograniczeniach. Wyjaśniono zasady rozwiązywania typowych problemów uczenia maszynowego. Pokazano, jak korzystać z pakietu Keras przy implementacji rozpoznawania obrazu, przetwarzania języka naturalnego, klasyfikacji obrazów, przewidywania danych szeregu czasowego, analizy sentymentu, generowania tekstu i obrazu. Nawet dość skomplikowane zagadnienia, włączając w to koncepcje i dobre praktyki, zostały wyjaśnione w sposób bardzo przystępny i zrozumiały, tak aby umożliwić samodzielne stosowanie technik uczenia głębokiego w kolejnych projektach.
W tej książce między innymi:
- kontekst i ogólne koncepcje sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego i uczenia głębokiego
- sieci neuronowe i pakiet Keras
- typowe sposoby pracy nad projektami uczenia głębokiego
- rozbudowane modele uczenia głębokiego oraz modele generatywne
- perspektywy i ograniczenia technologii
Uczenie maszynowe z użyciem Scikit-Learn i TensorFlow. Autor: Aurélien Géron
Ta książka jest praktycznym podręcznikiem tworzenia systemów inteligentnych. Przedstawiono tu najważniejsze zagadnienia teoretyczne dotyczące uczenia maszynowego i sieci neuronowych. W zrozumiały sposób zaprezentowano koncepcje i narzędzia służące do tworzenia systemów inteligentnych. Opisano Scikit-Learn i TensorFlow - środowiska produkcyjne języka Python - i pokazano krok po kroku, w jaki sposób wykorzystuje się je do implementacji sieci neuronowych. Liczne praktyczne przykłady i ćwiczenia pozwolą na pogłębienie i utrwalenie zdobytej wiedzy. Jeśli tylko potrafisz posługiwać się Pythonem, dzięki tej przystępnie napisanej książce szybko zaczniesz implementować systemy inteligentne.
W tej książce między innymi:
- podstawowe koncepcje uczenia maszynowego, uczenia głębokiego i sieci neuronowych
- przygotowywanie zbiorów danych i zarządzanie nimi
- algorytmy uczenia maszynowego
- rodzaje architektury sieci neuronowych
- uczenie głębokich sieci neuronowych
- olbrzymie zbiory danych i uczenie poprzez wzmacnianie
helion.pl/ksiazki/uczenie-maszynowe-z-uzyciem-scikit-learn-i-tensorflow-aur-lien-g-ron,uczema.htm
Deep Learning. Praktyczne wprowadzenie. Autorzy: Josh Patterson, Adam Gibson
Niniejsza książka jest przydatnym przewodnikiem po uczeniu maszynowym i sieciach neuronowych. Zawiera praktyczne informacje, które doceni każdy programista stawiający pierwsze kroki w tej dziedzinie. Przedstawiono tu podstawy deep learningu i wyjaśniono takie pojęcia, jak strojenie sieci, wielowątkowość, wektoryzowanie danych. Opisano, w jaki sposób można wykorzystać otwartą bibliotekę Deeplearning4j (DL4J) do kodowania profesjonalnych procesów uczenia głębokiego. Zaprezentowano metody i strategie trenowania sieci głębokich i uruchamiania procesów uczenia głębokiego w środowiskach Spark i Hadoop. Zagadnienia te zostały zilustrowane gotowymi do zastosowania, praktycznymi przykładami.
W tej książce między innymi:
- ogólne koncepcje uczenia maszynowego, uczenia głębokiego i sieci neuronowych
- ewolucja sieci neuronowych do sieci głębokich i ich rodzaje
- dobieranie rodzaju sieci do analizowanego zagadnienia
- strojenie sieci neuronowych i sieci głębokich
- korzystanie z narzędzia DataVec do wektoryzowania danych różnych typów
- stosowanie biblioteki DL4J w środowiskach Spark i Hadoop
helion.pl/ksiazki/deep-learning-praktyczne-wprowadzenie-josh-patterson-adam-gibson,deeple.htm
React w działaniu. Tworzenie aplikacji internetowych Autor: Stoyan Stefanov
Niniejsza książka jest przydatnym przewodnikiem po bibliotece React i jej zastosowaniach w tworzeniu aplikacji internetowych. Z publikacji tej dowiesz się, jak można jednorazowo zdefiniować interfejs, który będzie automatycznie się przebudowywał w reakcji na zmianę stanu aplikacji. Nauczysz się tworzyć rozbudowane aplikacje z wykorzystaniem małych, łatwych w zarządzaniu komponentów. Zapoznasz się również z JSX — technologią świetnie uzupełniającą React. Nauczysz się też korzystać z dodatkowych narzędzi pomocniczych, takich jak Browserify, Jest, ESLint, Flow, Flux czy Immutable.js. Dzięki temu znakomicie wzbogacisz swój warsztat programisty aplikacji WWW!
Niektóre zagadnienia omówione w książce:
- przygotowywanie biblioteki React do pracy
- komponenty, ich właściwości, stan i cykl życia
- wykorzystywanie komponentów do budowy UI
- korzystanie z narzędzi pomocniczych przy budowie aplikacji
- diagnostyka i testowanie kodu aplikacji https://helion.pl/ksiazki/react-w-dzialaniu-tworzenie-aplikacji-internetowych-stoyan-stefanov,reacwd.htm#format/d
Android. Programowanie aplikacji. Rusz głową! Wydanie II Autorzy: Dawn Griffiths, David Griffiths
Od poprzedniego wydania tej książki minęło parę lat, a kariera Androida wciąż jest dynamiczna! Kompleksowość, otwarty kod źródłowy, modułowa architektura, znakomita elastyczność - to wszystko sprawia, że lawinowo rośnie rzesza ludzi, którzy wybierają właśnie tę platformę. Liczbę urządzeń pracujących pod kontrolą Androida podaje się w miliardach, a najpewniej będzie ich o wiele więcej. To nie tylko telefony, komputery czy tablety, ale także telewizory, inteligentne lodówki czy pralki, a nawet sztuczne satelity. Umiejętność efektywnego programowania dla Androida i dobry pomysł na świetną aplikację skazują dewelopera na nieunikniony sukces!
Sięgnij po ten nietypowy podręcznik! Możesz uznać jego formę i sposób przekazywania treści za dziwny, ale prędko przekonasz się, że jest wyjątkowo skuteczny. Twój mózg się zaangażuje i błyskawicznie przyswoi sobie techniki programowania dla Androida. A to wszystko dzięki nowatorskiemu podejściu autorów, którzy uznali, że najszybciej uczymy się wtedy, gdy uwzględnimy specyfikę działania własnego mózgu! Dowiesz się, jak przygotować sobie warsztat pracy, czyli Android Studio. Od razu zaprojektujesz strukturę aplikacji i zbudujesz dobry interfejs. Będziesz swobodnie posługiwał się aktywnościami, intencjami, usługami. Poznasz narzędzia Gradle, ART i ADB, dowiesz się, jak wykorzystywać bazy danych SQLite. A potem będzie jeszcze ciekawiej...
W tej książce między innymi:
- zasady tworzenia aplikacji interaktywnych
- istotne koncepcje, w tym: aktywności, intencje, usługi, układy i fragmenty
- biblioteki wsparcia, zadania asynchroniczne
- bazy danych i kursory
- uprawnienia i zarządzanie uprawnieniami
Projektowanie systemów rozproszonych. Wzorce i paradygmaty dla skalowalnych, niezawodnych usług
Autor: Brendan Burns
Ta książka jest praktycznym przewodnikiem dla projektantów systemów rozproszonych. Zaprezentowano tu kolekcję powtarzalnych wzorców oraz zalecanych praktyk programistycznych, dzięki którym rozwijanie niezawodnych systemów rozproszonych stanie się bardziej przystępne i wydajne. Poza podstawowymi wzorcami systemów rozproszonych przedstawiono tu również techniki tworzenia skonteneryzowanych komponentów wielokrotnego użytku. Znalazło się tu także omówienie zagadnień rozwoju kontenerów i orkiestratorów kontenerów, które zasadniczo zmieniły sposób budowania systemów rozproszonych. Książka ta jest lekturą obowiązkową dla każdego projektanta aplikacji, który chce efektywnie budować niezawodne aplikacje rozproszone!
Najważniejsze zagadnienia:
- wprowadzenie do systemów rozproszonych
- znaczenie wzorców i komponentów wielokrotnego użytku
- jednowęzłowe wzorce Przyczepa, Adapter i Ambasador
- wielowęzłowe wzorce dla replikowania, skalowania i wybierania węzłów głównych
- wzorce wsadowego przetwarzania danych na dużą skalę
Czysta architektura. Struktura i design oprogramowania. Przewodnik dla profesjonalistów
Pierwsze linie kodu powstawały w połowie ubiegłego wieku. Komputery, na które tworzono te programy, w bardzo niewielkim stopniu przypominały współczesne maszyny. Niezależnie od upływu lat, postępu technologii i powstawania wymyślnych narzędzi, języków programowania czy frameworków pewne zasady tworzenia kodu pozostają niezmienne. Są takie same jak w czasie, gdy Alan Turing pisał pierwszy kod maszynowy w 1946 roku. Respektowanie tych zasad to warunek, że uzyska się oprogramowanie o czystej architekturze, czyli poprawne strukturalnie, łatwe w utrzymaniu i rozwijaniu, a przede wszystkim działające zgodnie z oczekiwaniami.
W tej książce w sposób jasny i bardzo interesujący przedstawiono uniwersalne zasady architektury oprogramowania wraz z szeregiem wskazówek dotyczących stosowania tych reguł w praktyce. Wyczerpująco zaprezentowano tu dostępne rozwiązania i wyjaśniono, dlaczego są one tak istotne dla sukcesu przedsięwzięcia. Publikacja jest wypełniona bardzo praktycznymi rozwiązaniami problemów, z którymi musi się mierzyć wielu programistów. Szczególnie cenne są uwagi dotyczące zapobiegania częstemu problemowi, jakim jest stopniowa utrata jakości kodu w miarę postępu projektu. Ta książka obowiązkowo powinna się znaleźć w podręcznej biblioteczce każdego architekta oprogramowania, analityka systemowego, projektanta i menedżera!
Czysty kod w C++17. Oprogramowanie łatwe w utrzymaniu
Wzorce i najlepsze praktyki rozwoju łatwego w utrzymaniu oprogramowania w C++17
Język C++ jest wszechstronnym, potężnym językiem programowania, który ma bardzo różne zastosowania. To klasyczne, wciąż udoskonalane i unowocześniane narzędzie. Problemem jednak jest to, że programiści piszący w C++ dość często mają złe nawyki. Nie przestrzegają zasad manifestu Software Craftsmanship, stosują okropną składnię, całkowicie ignorują podstawowe reguły prawidłowego projektowania i pisania oprogramowania, a tworzony przez nich kod, choć często wydajny i szybki, bywa niemal niemożliwy w utrzymaniu.
Jeśli chcesz, aby Twój kod C++ stał się optymalny i zyskał wyższą jakość, powinieneś uważnie przestudiować tę książkę. Pisanie dobrego kodu oznacza przyjemniejszą i wydajniejszą pracę. Niezależnie od tego, czy dopiero zaczynasz przygodę z C++, czy jesteś doświadczonym deweloperem, znajdziesz w tej publikacji cenne i przydatne informacje dotyczące zasad pisania kodu. Akronimy KISS, YAGNI czy DRY zyskają dla Ciebie nowe znaczenie! Otrzymasz też mnóstwo przydatnych wskazówek odnoszących się do pisania funkcji, prowadzenia testów, obsługi wyjątków i błędów, a nawet umieszczania komentarzy w kodzie. Na licznych przykładach pokazano, jak pisać zrozumiały, elastyczny, łatwy w konserwacji i wydajny kod w C++.
helion.pl/ksiazki/czysty-kod-w-c-17-oprogramowanie-latwe-w-utrzymaniu-stephan-roth,czkc17.htm
Metasploit. Przewodnik po testach penetracyjnych
W ilu miejscach znajdują się Twoje dane osobowe? Gdzie przechowujesz pocztę, pliki, strony internetowe? Czy jesteś pewien, że administratorzy tych systemów zagwarantowali wystarczający poziom bezpieczeństwa? W dzisiejszych czasach są to niezwykle istotne, wręcz kluczowe pytania. Jeżeli chcesz odnieść sukces, musisz zdobyć zaufanie Twoich klientów. Testy penetracyjne zapewnią Wam spokój!
Na rynku dostępne jest narzędzie używane przez profesjonalistów do przeprowadzania testów penetracyjnych. Jest doskonałe, lecz ma pewną wadę - trudny start dla początkujących użytkowników. Na szczęście dzięki tej książce rozpoczniesz pracę z Metasploit bez kłopotu, a kolejne rozdziały pozwolą Ci zdobywać coraz bardziej zaawansowaną wiedzę. Tworzenie własnych skryptów, narzędzia socjotechniczne, skanowanie portów to tylko część zadań, które nie będą Ci już nigdy więcej sprawiać żadnych problemów. Książka ta jest świetnym, a zarazem obowiązkowym podręcznikiem dla każdego administratora dbającego o bezpieczeństwo swojej sieci. Będzie ona również nieocenionym źródłem informacji dla osób, które zawodowo zajmują się przeprowadzaniem testów penetracyjnych.
Systemy operacyjne. Architektura, funkcjonowanie i projektowanie. Wydanie IX
Systemy operacyjne cały czas są wzbogacane o innowacje i ulepszenia. Stają się też coraz bardziej wyspecjalizowane, co wynika z rosnącej różnorodności maszyn, które mają obsłużyć. Wystarczy tu wskazać systemy wbudowane, smartfony, komputery osobiste i komputery główne (ang. mainframe) oraz superkomputery, a także specjalne systemy czasu rzeczywistego. Znajomość wewnętrznych mechanizmów systemu i architektury jądra okazuje się zatem niezwykle istotna dla programistów i inżynierów. Bez tej wiedzy trudno mówić o niezawodności tworzonego oprogramowania.
Ta książka jest kolejnym, gruntownie przejrzanym i zaktualizowanym wydaniem klasycznego podręcznika, w którym jasno i wyczerpująco wyjaśniono koncepcje, strukturę i mechanizmy rządzące funkcjonowaniem nowoczesnych systemów operacyjnych. Wnikliwie omówiono również podstawowe zasady projektowania systemów operacyjnych i powiązano je ze współczesnymi zagadnieniami projektowymi oraz kierunkami rozwoju systemów operacyjnych. Aby zilustrować prezentowane treści, jako przykładami posłużono się czterema systemami: Windows, Android, Unix i Linux. W ten sposób koncepcje projektowe omawiane w danym rozdziale są natychmiast popierane rzeczywistymi przykładami.
Opus magnum C++11. Programowanie w języku C++ (komplet)
Jedno C i same plusy!
Dawno, dawno temu, w głębokich latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku pewien duński informatyk zainspirowany językiem C opracował jeden z najważniejszych, najbardziej elastycznych i do dziś niezastąpionych języków programowania — C++. Dziś ten język jest wykorzystywany do tworzenia gier komputerowych, obliczeń naukowych, technicznych, w medycynie, przemyśle i bankowości. NASA posługuje się nim w naziemnej kontroli lotów. Duża część oprogramowania Międzynarodowej Stacji Kosmicznej została napisana w tym języku. Nawet w marsjańskim łaziku Curiosity pracuje program w C++, który analizuje obraz z kamer i planuje dalszą trasę.
Autor tej książki — wybitny specjalista pracujący nad wieloma znaczącymi projektami we francuskich, niemieckich i włoskich instytutach fizyki jądrowej, znany czytelnikom m.in. z genialnej Symfonii C++ — postawił sobie za cel napisanie nowej, przekrojowej książki o tym języku, która w prostym, wręcz przyjacielskim stylu wprowadza czytelnika w fascynujący świat programowania zorientowanego obiektowo. Zobacz, jak potężny jest dzisiaj C++ 11.
Jeżeli chcesz nauczyć się tego języka w łatwy, pogodny, przyjazny sposób, ta książka jest właśnie dla Ciebie.
helion.pl/ksiazki/opus-magnum-c-11-programowanie-w-jezyku-c-komplet-jerzy-grebosz,ocpp11.htm
Elektronika z wykorzystaniem Arduino i Rapsberry Pi. Receptury
Aby zacząć zajmować się elektroniką, wcale nie trzeba być inżynierem w tej dziedzinie. Dzięki powszechnie dostępnym i niedrogim podzespołom, wielu źródłom wiedzy i inspiracji oraz chętnej do pomocy społeczności elektronika staje się ulubionym hobby rosnącej rzeszy osób. Wiele z nich staje się profesjonalistami, tworząc pomysłowe i przydatne konstrukcje. Naturalnie nie oznacza to, że dziedzina ta stała się zupełnie bezproblemową zabawą: elektronik powinien mieć pewną wiedzę teoretyczną i umieć rozwiązywać określone, specyficzne dla elektroniki problemy.
Niniejsza książka jest solidnym punktem wyjścia dla elektroników amatorów i osób pragnących zająć się tą dziedziną profesjonalnie. Szczególnie ważnym elementem książki jest omówienie podstaw elektroniki oraz zagadnień stosowania mikrokontrolerów, tworzenia zasilaczy różnego rodzaju, używania odpowiednich tranzystorów do różnych celów, stosowania analogowych i cyfrowych układów scalonych, a także budowania projektów i prototypów oraz posługiwania się sprzętem badawczym. Książkę zorganizowano w ten sposób, aby ułatwić szybkie odnalezienie potrzebnego zagadnienia i skorzystanie z odpowiedniego przepisu.
Praktyczna inżynieria wsteczna. Metody, techniki i narzędzia
Praktyczna Inżynieria Wsteczna. Metody, techniki i narzędzia Inżynieria wsteczna oprogramowania jest procesem dogłębnej analizy bibliotek, aplikacji i systemów, których kod źródłowy nie jest dostępny dla badacza. Umożliwia ona zarówno odtworzenie i pełne zrozumienie logiki konkretnego programu, jak i poszerzenie wiedzy na temat sposobu działania współczesnych procesorów, kompilatorów, czy całych systemów operacyjnych. Umiejętność ta może zostać użyta do odkrywania i eksploitacji luk bezpieczeństwa, analizy złośliwego oprogramowania, a nawet podejmowania bardziej świadomych decyzji programistycznych i łatwiejszego radzenia sobie z błędami we własnym kodzie. Książka jest kompilacją publikacji dwunastu polskich autorów z wieloletnim doświadczeniem, którzy na co dzień posługują się przedstawionymi technikami w pracy jako eksperci od bezpieczeństwa i analitycy. Wśród nich znajdziemy wielu specjalistów zatrudnionych w największych firmach informatycznych, laureatów nagrody Pwnie Award, rozpoznawalnych prelegentów uznanych konferencji i członków czołowych zespołów startujących w konkursach security Capture The Flag. Materiały zostały wybrane i zredagowane przez Gynvaela Coldwinda i Mateusza Jurczyka. Niektóre z poruszanych zagadnień to: Podstawowe struktury znane z języków C i C++ widziane z perspektywy inżynierii wstecznej. Pliki wykonywalne w formatach ELF oraz PE, w tym zaawansowane triki z nimi związane. Wewnętrzna budowa zabezpieczeń przed wykorzystaniem luk bezpieczeństwa. Inżynieria wsteczna oprogramowania na platformy .NET oraz Python. Metody wstrzykiwania kodu w inne procesy. Projektowanie i analiza zabezpieczeń programów. Metody śledzenia wykonania programowe i korzystające ze wsparcia oferowanego przez współczesne procesory. Inżynieria wsteczna w analizie bezpieczeństwa oprogramowania. Różnorodność tematów poruszanych przez autorów sprawia, że pozycja ta może zainteresować zarówno osoby początkujące, jak i pasjonatów pragnących poszerzyć swoją wiedzę lub zwiększyć repertuar używanych narzędzi i technik.
Adaptywny kod. Zwinne programowanie, wzorce projektowe i SOLID-ne zasady. Wydanie II
Tworzenie oprogramowania nie może być procesem powolnym. Dziś zespoły projektowe muszą cechować się elastycznością i dynamiką działania, aby odnieść sukces. Wymagania stawiane kodowi mogą wielokrotnie się zmieniać podczas projektu. Oznacza to, że wprowadzanie zmian do kodu powinno być proste i możliwie mało pracochłonne. Deweloperzy, którzy wdrożą zasady programowania zwinnego i będą przestrzegać związanych z nimi dobrych praktyk, będą w stanie sprostać tym wymaganiom.
Niniejsza książka jest przeznaczona dla średnio zaawansowanych programistów, którzy dobrze opanowali tworzenie kodu zorientowanego obiektowo i chcą przyswoić sobie najlepsze praktyki programistyczne. Książka stanowi pomost między teorią a praktyką, ułatwiający wdrożenie w codziennej pracy wzorców projektowych, zasad SOLID, testów jednostkowych czy refaktoringu. Wyjaśniono tu stosowanie zawiłych reguł, takich jak „otwarte – zamknięte”, zasad podstawienia Liskova, metod wstrzykiwania zależności czy zwiększania adaptywności kodu za pomocą interfejsów. Przedstawiono również pewne antywzorce projektowe wraz ze wskazówkami, w jaki sposób można ich uniknąć i zapewnić potrzebną funkcjonalność bez utraty elastyczności kodu.
RF Engineering for Wireless Networks
Mamy jeden tom zawierający wszystkie informacje inżynierskie potrzebne do pomyślnego zaprojektowania i wdrożenia dowolnego typu sieci bezprzewodowej! Autor Dan Dobkin obejmuje wszystkie aspekty inżynierii radiowej niezbędne dla sieci bezprzewodowych. Zaczyna od przeglądu podstawowej matematyki i teorii elektromagnetycznej, a następnie dokładnych dyskusji na temat multipleksowania, rodzajów modulacji, przepustowości, budżetów łącza, koncepcji sieci, architektury systemów radiowych, wzmacniaczy RF, mikserów i konwersji częstotliwości, filtrów, jednoukładowych systemów radiowych, anteny teoria i projekty, propagacja sygnału, a także planowanie i wdrażanie sieci bezprzewodowych zarówno w środowiskach wewnętrznych, jak i zewnętrznych.
Załączniki zawierają tak istotne dane, jak amerykańskie, europejskie i japońskie standardy techniczne i regulacyjne dla sieci bezprzewodowych, pomiary w sieciach bezprzewodowych, odbicia i dopasowania linii transmisyjnych, wyznaczanie gęstości mocy i wiele innych. Bez względu na to, jaki typ sieci bezprzewodowej zaprojektujesz - Bluetooth, UWB, a nawet sieć obszarów metropolitalnych (MAN) - ta książka to jedyne odniesienie, na które nie możesz sobie poradzić!
- Przewodnik A-to-Z dotyczący projektowania sieci bezprzewodowych obejmuje wszystko, od podstawowej teorii elektromagnetycznej po techniki modulacji, aż po planowanie i wdrażanie sieci!
- Zastosowane zasady inżynierii i projektowania mają zastosowanie do dowolnego typu sieci bezprzewodowej, w tym 802.11, 802.16, 802.20 i Bluetooth.
- Omówiono najnowocześniejsze techniki modulacji, takie jak ultraszerokopasmowe (UWB) i ortogonalne zwielokrotnianie z podziałem częstotliwości (OFDM)
translate.google.pl/translate=https://www.sciencedirect.com/science/book/9780750678735&prev=search
Przetwarzanie danych w dużej skali. Niezawodność, skalowalność i łatwość konserwacji systemów
Przetwarzanie i bezpieczne przechowywanie danych absorbuje uwagę inżynierów oprogramowania w coraz większym stopniu. W ostatnich latach pojawiło się wiele bardzo różnych rozwiązań w dziedzinie baz danych, systemów rozproszonych i metodyce budowania aplikacji. Sprzyjają temu zarówno rozwój technologii, rosnące potrzeby dotyczące dostępu do danych, jak i malejąca tolerancja na przestoje spowodowane awarią czy konserwacją systemu. To wszystko sprawia, że zespoły projektujące aplikacje muszą cały czas aktualizować swoją wiedzę i znakomicie orientować się w zakresie słabych i silnych stron poszczególnych rozwiązań oraz możliwości ich stosowania.
I właśnie ta książka Ci to ułatwi. Dzięki niej zaczniesz orientować się w świecie szybko zmieniających się technologii przetwarzania i przechowywania danych. Znajdziesz tu przykłady skutecznych systemów spełniających wymogi skalowalności, wydajności i niezawodności. Zapoznasz się z wewnętrznymi mechanizmami tych systemów, analizami najważniejszych algorytmów, omówieniem zasad działania i koniecznymi kompromisami. Przy okazji przyswoisz sobie przydatne sposoby myślenia o systemach danych. W ten sposób rozwiniesz dobre intuicyjne zrozumienie tego, jak i dlaczego działają systemy, co pozwoli Ci analizować ich pracę, podejmować trafne decyzje projektowe i wyszukiwać źródła pojawiających się problemów.
W tej książce między innymi:
- co to właściwie znaczy: niezawodność, skalowalność i łatwość konserwacji
- różne modele danych i obsługa zapytań
- replikacja, dzielenie danych, transakcje
- dane pochodne i ich przetwarzanie
- przetwarzanie strumieniowe
Poznaj systemy, w których liczą się dane!
Ansible w praktyce. Automatyzacja konfiguracji i proste instalowanie systemów. Wydanie II
Automatyzacja zarządzania konfiguracją i proste instalowanie systemów
Zarządzanie konfiguracją oprogramowania w systemach sieciowych jest niebanalnym zadaniem. Nawet zwykła aktualizacja czy wdrożenie nowego oprogramowania mogą się skończyć katastrofą, zwłaszcza w przypadku serwerów pracujących pod kontrolą systemów Linux czy Unix. Konieczność pilnowania ustawień w wielu różnych plikach konfiguracyjnych, z których każdy służy innemu elementowi, sprawia, że problemy mogą sprawiać nawet zasadniczo nieskomplikowane czynności - chyba że konfiguracja i wdrażanie oprogramowania w systemie zostaną zautomatyzowane za pomocą odpowiedniego narzędzia, na przykład Ansible.
Istnieje wiele narzędzi do zarządzania konfiguracją oprogramowania. Spośród nich Ansible wyróżnia się szczególnymi zaletami: ma minimalne rozmiary, nie wymaga instalowania czegokolwiek na serwerach i jest proste w użyciu. Dzięki tej książce szybko nauczysz się korzystać z najnowszej wersji Ansible do instalowania nowego kodu aplikacji w środowisku produkcyjnym czy też do lepszego i prostszego zarządzania rozbudowanymi systemami. Zapoznasz się między innymi z oprogramowaniem Ansible Tower, a także dowiesz się, jak skutecznie zarządzać komputerami z systemem Windows i sprzętem sieciowym. Ten niezwykle praktyczny podręcznik powinien stale być pod ręką każdego administratora systemu, wdrożeniowca i programisty!
W tej książce między innymi:
- Ansible a inne narzędzia do zarządzania konfiguracją systemów
- Scenariusze w języku YAML
- Testowanie i skalowanie scenariuszy
- Techniki wdrażania aplikacji w systemie
- Automatyzacja konfigurowania urządzeń sieciowych
- Wdrażanie aplikacji w chmurze
Mikrokontrolery AVR i ARM. Sterowanie wyświetlaczami LCD
Naucz się obsługiwać grafikę na wyświetlaczach kolorowych LCD!
- Poznaj działanie kontrolerów kolorowych LCD
- Odkryj sposoby wykorzystania wyświetlaczy w swoich projektach
- Naucz się tworzyć grafikę na kolorowe LCD
- Dowiedz się, jak skutecznie optymalizować swoje programy
Mikrokontrolery zawojowały świat elektroniki użytkowej, dzięki czemu można je dziś znaleźć niemal w każdym zaawansowanym technicznie sprzęcie domowym czy rozrywkowym. Natomiast rosnąca dostępność i spadek cen kolorowych wyświetlaczy ciekłokrystalicznych sprawiły, że kolejne urządzenia zaczęto wyposażać w coraz lepsze ekrany. Poprawie ich jakości i rozdzielczości oraz wzrostowi wydajności układów sterujących towarzyszy zaś stałe ulepszanie interfejsów użytkownika, które stają się coraz wygodniejsze i atrakcyjne graficznie.
Jeśli dostrzegasz konieczność opracowywania lepszych interfejsów graficznych dla swoich projektów, chcesz pełnym garściami korzystać z możliwości oferowanych przez nowoczesne mikrokontrolery oraz wyświetlacze lub po prostu interesuje Cię ten temat i pragniesz poszerzyć swoje umiejętności projektowania atrakcyjnych i użytecznych rozwiązań, sięgnij po książkę „Mikrokontrolery AVR i ARM. Sterowanie wyświetlaczami LCD” ! Wprowadzi Cię ona w świat kontrolerów LCD i nauczy technik programistycznych, dzięki którym będziesz w stanie zaprojektować, opracować i zoptymalizować GUI w taki sposób, aby chciało się go używać i aby było to czystą przyjemnością!
- Wprowadzenie do środowiska AVR i ARM oraz konfiguracja warsztatu pracy
- Informacje na temat dostępnych na rynku wyświetlaczy LCD
- Działanie kontrolerów i konfiguracja odpowiednich interfejsów
- Funkcje wyświetlaczy i podstawowe operacje graficzne
- Formaty plików i konwersja danych graficznych
- Optymalizacja działania kodu odpowiedzialnego za grafikę
- Obsługa paneli dotykowych różnych typów
- Wykorzystanie możliwości akceleratorów graficznych
helion.pl/ksiazki/mikrokontrolery-avr-i-arm-sterowanie-wyswietlaczami-lcd-tomasz-francuz,miklcd.htm
TESTOWANIE OPROGRAMOWANIA W PRAKTYCE. Studium przypadków
Niniejsza książka jest wyjątkową pozycją na rynku literatury związanej z testowaniem oprogramowania.
Autorzy to praktycy testowania! Przedstawiają rzeczywiste problemy, z jakimi przyszło się im zmierzyć w pracy zawodowej oraz w jaki sposób starali się je rozwiązać.
Opisują sukcesy, jednocześnie nie ukrywając swoich porażek. Czytelnik może bezboleśnie uczyć się na błędach autorów.
Teksty wchodzące w skład książki dotyczą bardzo zróżnicowanych obszarów testowania, takich jak:
- automatyzacja,
- testowanie urządzeń mobilnych,
- testowanie użyteczności,
- testowanie wydajnościowe,
- testy w firmie start-upowej,
- zarządzanie testowaniem,
- aspekty miękkie pracy testera,
- wykorzystanie sztucznej inteligencji w testowaniu
ksiegarnia.pwn.pl/Testowanie-oprogramowania-w-praktyce,622037066,p.html
TESTOWANIE OPROGRAMOWANIA W PRAKTYCE. Studium przypadków 2.0
Drugi tom niezwykle życzliwie przyjętej przez Czytelników serii Testowanie oprogramowania w praktyce to kontynuacja idei opisywania przez praktyków – dla praktyków – rzeczywistych wyzwań zawodowych w dziedzinie inżynierii jakości oprogramowania.
Podobnie jak w przypadku części pierwszej, do opisania swoich doświadczeń z testowaniem zaproszeni zostali doświadczeni eksperci zajmujący się różnorodnymi obszarami testowania.
Książka liczy dziewięć rozdziałów i podzielona jest na cztery zasadnicze obszary:
• Organizacja i procesy - w tej części opisano zagadnienia związane z nietypowymi aspektami zarządzania projektem testowym oraz kwestie dotyczące współpracy z klientem.
• Testowanie systemów specyficznych - piękno testowania polega na tym, że jego poszczególne obszary to praktycznie zupełnie odmienne światy – inne podejścia, technologie, metody, sposoby działania. W tej części opisano zagadnienia dotyczące dwóch takich „światów”: testowania użyteczności oraz testowania urządzeń mobilnych.
ksiegarnia.pwn.pl/Testowanie-oprogramowania-w-praktyce,730969326,p.html
• Testowanie sprzętu i infrastruktury - część trzecia publikacji poświęcona jest zagadnieniom rzadko pojawiającym się w fachowej literaturze czy też na różnych konferencjach testerskich, mianowicie testowaniu sprzętu oraz złożonych, skomplikowanych systemów o rozbudowanej infrastrukturze.
• Metody i techniki - ostatnia część poświęcona jest specyficznym technikom stosowanym w testowaniu. Oba rozdziały wchodzące w jej skład opisują ciekawe podejścia do automatyzacji testowania.
Testowanie oprogramowania w praktyce. Studium przypadków 2.0 to solidna porcja praktycznej wiedzy i lektura obowiązkowa dla wszystkich profesjonalnych testerów i inżynierów jakości oprogramowania
ZAWÓD TESTER. Od decyzji do pierwszych kroków w pracy
Publikacja całościowo opisuje wszystkie aspekty zawodu, odpowiedzialności testerskiej oraz wymagane kompetencje miękkie i twarde. Robi to w odwołaniu do realiów rynkowych i współczesnych trendów.
Dzieli się na dwie części: w pierwszej autor obszernie omawia podstawy zawodu testera
a w drugiej oddaje w ręce czytelnika praktyczne przykłady i gotowe narzędzia do użycia w pracy.
Konstrukcja rozdziałów otwiera przed czytelnikiem kolejne obszary testowania i zapewnienia jakości tak, by na końcu dać mu możliwość świadomego wyboru zawodu i kierunków dalszego rozwoju.
