Jubileusz 70-lecia działalności Biblioteki Głównej Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Biblioteka Wydziału Biotechnologii i Hodowli Zwierząt
Autorka: Julianna Kiziewicz
W dniu 17.07.1954 r. Prezydium Rządu podjęło uchwałę o utworzeniu w Szczecinie Wyższej Szkoły Rolniczej z Wydziałem Rolnym. W sierpniu odbyły się pierwsze egzaminy wstępne na nową Uczelnię. Na inauguracji roku akademickiego odbyła się uroczysta immatrykulacja 248 słuchaczy, zaś 2 września 1954 r. rozpoczęły już się pierwsze wykłady i ćwiczenia.
W 1955 r. otwarto również na Uczelni Rolnicze Studium Zaoczne dla Pracujących. Powiększające się grono studiujących potrzebowało podręczników i miejsca do nauki. W tym też roku uruchomiono wypożyczalnię i czytelnię w budynku przy ul. Zygmunta Starego, następnie bibliotekę przeniesiono na ul. Janosika 8.
We wrześniu 1955 r. w Wyższej Szkole Rolniczej w Szczecinie powołano Wydział Zootechniczny. O powstanie wydziału zabiegał prof. dr hab. inż. Antoni Linke, doc. dr Józef Kolowca i prof. dr hab. Marian Kubasiewicz. W 1957 r. Wydział Zootechniczny połączono z Wydziałem Rolnym tworząc Wydział Rolniczy. W czasie inauguracji roku akademickiego w 1959 r. podkreślano osiągnięcia pięciu lat działalności Uczelni. W dokumentach wymieniono działalność 29 katedr, 18 samodzielnych pracowników naukowych i między innymi znalazł się zapis o 8 pracownikach biblioteki.
W 1964 r. Uczelnia obchodziła X-lecie istnienia, wśród grona pracowników naukowych i administracyjnych w dokumentacji z tego czasu znalazła się informacja już o 10 bibliotekarzach. Na Uczelni studiowało wówczas 1294 słuchaczy. Z powodu bardzo dużego zainteresowania uczących się na Wydziale Rolniczym w 1965 r. utworzono Oddział Zootechniczny, a w 1968 r. Wydział Zootechniczny, do ich powstania przyczynił się prof. dr hab. Stefan Aleksandrowicz. W 1972 r. Rada Państwa przemianowała wyższe szkoły rolnicze w kraju na akademie rolnicze. W ten sposób Wyższa Szkoła Rolnicza została przemianowana na Akademię Rolniczą w Szczecinie. W dniu 21 września 1979 roku Uczelnia obchodziła XXV-lecie, studiowało wówczas na niej 3582 słuchaczy. Do roku 1979 na Uczelni opracowano 116 podręczników i 130 skryptów. Zauważono potrzebę znalezienia miejsca na biblioteki udostępniające skrypty i podręczniki, które znajdowałyby się niedaleko sal wykładowych, dostępnych dla dużego grona studentów. W latach 70. Akademia Rolnicza w Szczecinie rozpoczęła tworzenie sieci bibliotek wydziałowych w budynkach poszczególnych wydziałów. Przy zakładach funkcjonowały czytelnie ze zbiorami bibliotecznymi, z których mogli korzystać pracownicy naukowi oraz studenci. Księgozbiór w czytelniach zakładów tematycznie związany był z prowadzonymi badaniami i działalnością dydaktyczną.
Czytelnia Wydziału Zootechnicznego, obecnie Biblioteka Wydziału Biotechnologii i Hodowli Zwierząt, została otwarta w 1977 r. O utworzenie czytelni zabiegali profesorowie Zdzisław Szuba, Marian Kubasiewicz oraz Adam Brzozowski.
Czytelnia na wydziale na początku swojego istnienia nie posiadała oddzielnego miejsca, zbiory rozproszone były w poszczególnych instytutach ówczesnego wydziału.
W grudniu 1979 r. została przeniesiona do parterowego pawilonu mieszczącego się przy ul. Judyma 12 A. Od tego czasu księgozbiór biblioteki wydziałowej został wzbogacony o zbiory z Biblioteki Głównej tematycznie odpowiadające kierunkom kształcenia na wydziale. W ten sposób w czytelni znalazły się pozycje z zakresu ekonomii i ekonomiki rolnictwa, zarządzania w PGR, rolnictwa, anatomii i fizjologii zwierząt, zootechniki, hodowli zwierząt. Były to wydawnictwa polskie, angielskie, rosyjskie, czeskie, a także przedwojenne niemieckie. W 1989 r. czytelnia otrzymała pomieszczenia po Dziekanacie wydziału, który został przeniesiony do Budynku B-19. W pomieszczeniach przeprowadzono remont, dostosowując je do potrzeb bibliotecznych. Pod koniec lat 90. czytelnia otrzymała komputer do pracy bibliotekarza oraz oddzielny komputer dla czytelników. Wówczas Biblioteka Główna i biblioteki wydziałowe Akademii Rolniczej pracowały w programie informacyjno-wyszukiwawczym ISIS oraz w programie WYPOZ do obsługi wypożyczeń czytelników. W 1999 r. zmieniono nazwę wydziału z Zootechnicznego na Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt. Czytelnia otrzymała też nazwę zgodną z nazwą wydziału. W 2009 r. Akademia Rolnicza w Szczecinie została połączona z Politechniką Szczecińską tworząc Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny. W tym też roku Czytelnia WBiHZ zmieniła nazwę na Bibliotekę WBiHZ ZUT. Od tego czasu dostępny jest zintegrowany system biblioteczny Aleph. Aby można było w pełni skorzystać z możliwości systemu konieczne było oklejenie każdej książki księgozbioru kodem paskowym oraz zastosowanie oznaczenia topograficznego, czyli miejsca na półce, następnie te dane wprowadzono do systemu Aleph. Zastosowano też szereg zmian w organizacji pracy Biblioteki WBiHZ - utworzono nowe inwentarze do zbiorów, wprowadzono nowe zeszyty topograficzne, wydzielono czytelnię czasopism z miejscami do pracy, zgromadzone prace magisterskie przeniesiono do osobnego pomieszczenia. Księgozbiór podzielono na 6 działów tematycznych. Po kilku latach zauważono konieczność przeprowadzenia nowej reorganizacji księgozbioru z podziałem na 9 działów i liczne poddziały. Zmiany te umożliwiły szybsze wyszukiwanie literatury pracownikom naukowym i studentom, co przy wolnym dostępie do książek jest niezwykle istotne. Utworzono katalog topograficzny w programie Exel. Podział księgozbioru na działy i katalog topograficzny jest aktualny do dzisiaj, przy czym cały czas jest aktualizowany. Przeprowadzono też kilka razy selekcję przestarzałych i zdezaktualizowanych zbiorów.
Obecnie Biblioteka Wydziału Biotechnologii i Hodowli Zwierząt znajduje się na terenie kampusu oddanego do użytku w 2017 r. przy ul. Janickiego 32. Biblioteka mieści się w budynku Dziekanatu, jest czynna od poniedziałku do piątku oraz w wybrane soboty zjazdowe. Powierzchnia biblioteki to 160 m2. Główna część to czytelnia o powierzchni 86 m2, która znajduje się na parterze budynku wydziału, część magazynowa o powierzchni 74 m2 mieści się piętro niżej. W czytelni znajduje się 14 miejsc do nauki, w tym 3 stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu, Wi-Fi oraz drukarka ZECCER 6764, udostępniana czytelnikom przez firmę zewnętrzną do wydruku plików w godzinach otwarcia biblioteki. Biblioteka wyposażona jest w nowoczesne meble, posiada stacjonarne i przesuwne regały na książki i czasopisma oraz wewnętrzną windę do przewozu zbiorów między czytelnią a magazynem. Oprócz miejsc do nauki znajdziemy również strefę do relaksu z wygodnymi fotelami i pufami. Tam czytelnicy mogą odpocząć lub zagłębić się w lekturę zapominając o mijającym czasie.
W zasobach Biblioteki Wydziału Biotechnologii i Hodowli Zwierząt znajduje się 6486 książek oraz 3621 vol. czasopism (dane na koniec roku 2024). Profil tematyczny zbiorów dostosowany jest do potrzeb kadry naukowej, kierunków studiów i prowadzonej dydaktyki na kierunkach: biotechnologia, kynologia i zootechnika. Dysponujemy bogatym księgozbiorem z dziedziny biologii, mikrobiologii, biotechnologii, genetyki, hodowli i chowu zwierząt oraz ich fizjologii, anatomii, żywienia, dobrostanu, behawioru, profilaktyki i higieny. Posiadamy również pozycje z rolnictwa, ochrony środowiska, technologii żywności, toksykologii. Gromadzimy i udostępniamy czasopisma z zootechniki, weterynarii, paszoznawstwa, hodowli i chowu zwierząt domowych, gospodarskich i towarzyszących. Posiadamy też zbiory czasopism z zakresu chorób zwierząt i ich profilaktyki. W każdym roku zasoby biblioteczne są uzupełniane o nowe pozycje książek i czasopism, w zależności od potrzeb pracowników naukowych i studentów. W czytelni funkcjonuje wolny dostęp do zbiorów. Z części magazynowej książki i czasopisma przynoszone są po ich uprzednim zamówieniu u bibliotekarza. Użytkownicy mają możliwość korzystania z wypożyczeń krótkoterminowych.
Warunkiem korzystania ze zbiorów bibliotecznych jest posiadanie aktywnego konta bibliotecznego. Podstawą zapisu są: Elektroniczna Legitymacja Studencka (ELS), Elektroniczna Legitymacja Doktoranta (ELD) oraz Elektroniczna Legitymacja Nauczyciela Akademickiego (ELN), które pełnią jednocześnie funkcję karty bibliotecznej. System biblioteczny Aleph pełni też rolę katalogu bibliotecznego, który umożliwia wyszukiwanie literatury, zdalne zamawianie i przedłużanie wypożyczonych książek oraz wysyłanie powiadomień do czytelników o przekroczonych terminach zwrotu książek. System wyposażony jest również w Multiwyszukiwarkę EBSCO oraz umożliwia elektroniczną obsługę wypożyczeń międzybibliotecznych.
Biblioteka udostępnia kilkanaście baz danych, ogólnych i dziedzinowych, związanych tematycznie z kierunkami wydziału. Największą popularnością wśród czytelników cieszą się bazy:
● Science Direct - baza czasopism i książek,
● Springer - baza czasopism i książek elektronicznych,
● Ebook Central - baza książek elektronicznych,
● Ibuk Libra - baza elektronicznych wersji książek publikowanych przez polskie wydawnictwa naukowe i akademickie,
● Bazy danych NCBI z bazą: Pub Med, Pub Med. Central,
● polskie bazy bibliograficzne: AGRO, SIGŻ.
Czytelnicy Bibl.WBiHZ korzystają często także z dostępów do czasopism elektronicznych:
● wydawnictwa Elamed: Animal Expert,
● portalu Vetkompleksowo: serwisu Weterynaria w Praktyce, Weterynaria w Terenie,
● czasopism wydawnictwa Sigma: Aura, Gospodarka Mięsna, Przemysł Spożywczy.
Duży nacisk i uwagę kieruje się na estetykę i wystrój biblioteki, która jest nie tylko miejscem pracy, ale też relaksu dla czytelników. Organizowane są wystawy i ekspozycje stałe obrazów, które przedstawiają zwierzęta domowe i hodowlane. Dodatkową atrakcją i ozdobą biblioteki jest akwarium słodkowodne z bujną roślinnością anubiasów barteri, molinezjami, zbrojnikami niebieskimi i dużą obsadą gupików i neonów. Akwarium cieszy się dużym zainteresowaniem, niektórzy studenci przychodzą do biblioteki również po to, aby popatrzeć na podwodny świat. Wśród książek zagnieździły się figurki sów, które symbolizują mądrość i wiedzę. Wywołują one uśmiech na twarzy czytelników przeszukujących księgozbiór biblioteczny.
Na przestrzeni lat w Czytelni Wydziału Zootechnicznego, Czytelni Wydziału Biotechnologii i Hodowli Zwierząt, Bibliotece Biotechnologii i Hodowli Zwierząt ZUT pracowały między innymi następujące osoby:
Krystyna Orska-Walęcka,
Ksenia Agata Świtłyk,
Elżbieta Wierzbicka
Alicja Nakielska,
Elżbieta Piasecka,
Elżbieta Głowacka,
Anna Sablik,
Wiesława Klata,
Stanisława Łabęcka,
Joanna Deutry,
Maria Stasiak,
Magdalena Gawrońska,
Magdalena Wojciechowska,
Elżbieta Rakowicz,
Joanna Matusiak,
Karolina Lipińska,
Julianna Kiziewicz (od 03.10.2013 r. do chwili obecnej).
Bibliografia
- 50 lat Akademii Rolniczej w Szczecinie. 2004.Red.L.Pałasz, Szczecin, Akademia Rolnicza w Szczecinie, 328 s.
- Akademia Rolnicza w Szczecinie w latach 1954-1979. 1979.Red.M.Kubasiewicz, Szczecin, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie, 355 s.
- Bajda A., Gryta A. 2011.Wolny dostęp w teorii i praktyce. Reorganizacja przestrzeni bibliotecznej na przykładzie Biblioteki Wydziału Biotechnologii i Hodowli Zwierząt, Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Biblioteka otwarta na zmiany. Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Olsztyn, 20-22 września 2010, red D. Konieczna, Olsztyn, UMW.
- Czterdziestolecie Akademii Rolniczej w Szczecinie 1954-1994.1955.Red.J.Jasnowska, Szczecin, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie, 285 s.
- Jubileusz 60-lecia utworzenia Biblioteki Akademii Rolniczej w Szczecinie i Biblioteki Politechniki Szczecińskiej. Rola biblioteki akademickiej w rozwoju komunikacji naukowej, Konferencja naukowa, Szczecin,11-12 czerwca 2015, 143 s.
